تفاوت بیابان وکویر

بیابان یا کویر؟ شما معمولا به سرزمین‌های خشکی که رمل‌های شنی دارند و گهگاه از میان شن‌ها گیاهی روییده چه می‌گویید؟ درک اینکه نام هر اقلیم و سرزمین چیست و چرا به آن نام شهرت دارد، کمک می‌کند تا آگاهانه‌تر سفر کنیم و بدانیم که در هر منطقه‌ای چه چیزی منتظر ماست؟

بیابان چیست؟

بیابان مناطقی گسترد‌ه‌ای است که به خاطر بارش کم، پوشش گیاهی اندکی دارد و میزان بارش سالانه آن کمتر از ٥٠ میلی‌متر می‌باشد. بیابان‌ها در واقع با بارش کم، کم بودن پوشش گیاهی و اختلاف دمای زیاد روزانه و تغییر شدید دمای شب و روز شناخته می‌شوند.

بیابان تقریبا بین مدارات ٢٠ تا ٤٠ درجه درنیمکره شمالی شامل صحرای آفریقا، عربستان، ایران، آسیای مرکزی، آمریکای شمالی و در نیمکره جنوبی در پرو و شیلی، آرژانتین، آفریقای جنوب غربی و استرالیا گسترده شده است. بیابان دارای زمستان سرد و تابستان گرم است. بیابان‌ها مناطق غنی از گونه‌‌های متفاوت گیاهی و حیوانات هستند که خودشان را با شرایط سخت وفق دادند. در مجموع بیابان‌ها حدود ١ میلیارد جمعیت دارند و درواقع ١ ششم از جمعیت جهان در مناطق بیابانی زندگی می‌کنند. در مجموع حدود ٢٠ درصد از بیابان‌ها از شن پوشیده شده و در بسیاری از کشورها بیابان‌ها به عنوان ذخیره‌گاه زیست کره و محلی با ارزش برای شناخت حیات گیاهی و جانوری حیوانات مختلف تلقی می‌شوند.

کویر چیست؟

کویر یا نمک زار منطقه‌ای است که به دلیل موقعیت جغرافیایی و حرارت شدید آفتاب، به نمکزار مبدل شده‌اند. جالب است بدانید برخی کویرها دریاچه‌هایی بودند که در اثر تبخیر آب، به نمکزار تبدیل شده‌اند. کویر مرکزی ایران که دشت کویر نیز نامیده می‌شود و درون خود تعداد زیادی کویر کوچکتر، مانند کویر بند ریگ و ساغند دارد از این دست می‌باشد. در حقیقت کویر به زمین‌های رسی پف کرده، با شوری بسیار شدید گفته می‌شود.

تفاوت بین کویر و بیابان

مواد رسوبی بیابان، بیشتر ماسه و شن و ریگ است و خاک آن نسبت به بیابان درشت‌تر می‌باشد. همچنین مقدار شوری بیابان کمتر از کویر است و به همین دلیل پوشش گیاهی در بیابان بسیار کم می‌باشد. بیابان فاقد آب است مگر در واحه‌ها و سطح‌های ناهمواری نیز دارد. در بیابان به خاطر نبودن رطوبت، حتی باد ملایم، ذرات شن و ماسه را به حرکت در در می‌آورد اما در کویر به علت وجود پوشش گیاهی، جابه جایی مواد به مراتب کمتر است. در واقع برای ایجاد کویر وجود زمینهای پست و خاک نرم ریزدانه و نوسانات فصلی شدید، سطح ایستادگی بالای آب و املاح و سازندهای تبخیر شور و غیر شور لازم است.

معمولا مناطق کویری و بیابانی در کنار یکدیگر شکل می‌گیرند و شناخت تفاوت‌های آنها برای بسیاری از گردشگران جذاب است.

نکات ایمنی که برای ورود به کویر و بیابان باید رعایت کنیم

چه به کویر سفر کنید و چه به بیابان، باید نکات ایمنی مهمی را درباره سفر به این مناطق بدانید. نکاتی که عدم آگاهی و توجه به آنها می‌تواند برابر با صدمات زیادی باشد.

• هرگز بدون راهنما یا وسایل راه‌یابی مناسب و عدم آگاهی از نحوه کارکرد آنها  وارد مناطق بیابانی و کویر نشوید.
• حداقل به اندازه سه برابر نیازتان با خود آب آشامیدنی به همراه داشته باشید
• شب‌های این مناطق بسیار سرد است، در نتیجه لباس گرم به همراه داشته باشید
• تا جای ممکن به خزندگان و حیوانات نزدیک نشوید و برای گرفتن آنها تلاش نکنید
• تا جای ممکن از پوشش گیاهی این مناطق به عنوان هیزم آتش استفاده نکنید. این پوشش‌ها نقشی موثری در حفاظت از گونه‌ها، تامین غذای حیوانات و... دارند
• با تک ماشین به مسافرت کویری نروید